Het centrum van Leuven bevat allerhande historische plaatsen en gebouwen. Eén van de bekendere historische monumenten is ‘Het Fonske’, een standbeeld op het Rector De Somerplein. Het stelt een student voor die bier over zijn hoofd giet en terwijl hij een boek leest. Het werd in 1975 aan KUL geschonken voor haar 550-jarig bestaan.
De Lakenhal is een groot gotisch gebouw, en dateert uit 1317. Oorspronkelijk was het de verkoopplaats van lakenwevers, later werd de hele hal in erfpacht aan de universiteit gegeven door de stad. Tegenwoordig fungeert het als beleidscentrum voor de KUL.
De Kruidtuin, oorspronkelijk een verzameling van geneeskrachtige planten, is de oudste botanische tuin van België. Ze dateert uit 1738 en bestaat uit 2,2 hectare bomen, heesters en struiken, en een serrecomplex met tropische en subtropische exemplaren.
Men spreekt soms wel eens van ‘de zeven wonderen van Leuven’: slecht 3 kunnen nog bezocht worden
– de toren zonder nagels: de Sint-Geertruikerk werd in 1453 voltooid, bij de bouw van de toren werd geen enkele nagel gebruikt. Dit was mogelijk omdat de toren volledig bestaat uit arduin, er werd geen hout gebruikt.
– de klok buiten de toren: sinds 1478 hangt er aan de Sint-Jacobskerk één klok buiten de toren. Door deze klok zijn er bij de bevolking al meerdere mythes ontstaan.
– het altaar buiten de kerk: de gotische Sint-Michielskerk lijkt langs buiten zo erg op een altaar, dat het de bijnaam “altaar buiten de kerk” kreeg.
– de levenden lopen onder de doden: in 1781 had de stadsomwalling van Leuven een poort waarop een kerk stond. In deze kerk werden vooraanstaande personen begraven, dus iedereen die onder de poort door liep, wandelde eigenlijk onder de doden. De laatste restanten van deze omwalling zijn sinds 1851 verdwenen.
– mensen lopen onder boomwortels: op een ander deel van de Leuvense omwalling, boven de Groefpoort die afgebroken werd in 1829, groeiden enkele olmen.
– het water dat stroomopwaarts loopt: de legende van de Fiere Margriet, een meisje dat vermoord in de Dijle werd gegooid, zegt dat haar lichaam tegen de stroming in ging. Dit was mogelijk door de verschillende sluizen die de waterstroom konden beïnvloeden. Het standbeeld van de Fiere Margriet is nog steeds te bezichtigen op de Dijleterrassen.
– de toren lager dan de kerk: de barokke kerk uit de 17e eeuw van het klooster van de Ongeschoeide Karmelietessen in de Tiensestraat had geen toren. De klokkentoren bevond zich boven de sacristie en kwam nauwelijks hoger dan de nok van het dak. Het klooster werd afgebroken in 1808.